Do końca kwietnia br. trwa okres zgłaszania uwag w ramach uzgodnień międzyresortowych, opiniowania oraz konsultacji publicznych odnośnie projektu Ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu usprawnienia procesu wydatkowania środków finansowych w ramach systemów wsparcia bezpośredniego oraz w ramach działań objętych zintegrowanym systemem zarządzania i kontroli. Wspomniany projekt zgłoszony został przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi. W ramach konsultacji publicznych projekt ustawy skierowany został do 168 związków, izb, stowarzyszeń i towarzystw reprezentujących interesy rolników, producentów i hodowców w skali całego kraju.
Projekt ustawy wprowadzać ma zmiany do kilku aktów prawnych rangi ustawowej. Nowelizacji podlegać ma Ustawa z dnia 18 grudnia 2003 r. o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności (Dz. U. 2004 nr 10 poz. 76 z późn. zm.), Ustawa z dnia 7 marca 2007 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 (Dz. U. 2007 nr 64 poz. 247 z późn. zm.), Ustawa z dnia 22 maja 2009 r.
o funduszach promocji produktów rolno-spożywczych ( Dz. U. 2017 poz. 2160), Ustawa z dnia 25 czerwca 2009 r. o rolnictwie ekologicznym (Dz. U. 2017 poz. 1054), Ustawa z dnia 5 lutego 2015 r. o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego ( Dz. U. 2018 poz. 1312), Ustawa z dnia 20 lutego 2015 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 (Dz. U. 2018 poz. 627 oraz Dz. U. 2019 poz. 83 i 504).
Zasadniczym celem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi jest dokonanie usprawnienia procesu wydatkowania środków finansowych, w ramach systemów wsparcia bezpośredniego oraz w obrębie działań Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich, podlegających zintegrowanemu systemowi zarządzania i kontroli. Do najważniejszych zmian proponowanych w treści projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu usprawnienia procesu wydatkowania środków finansowych w ramach systemów wsparcia bezpośredniego oraz w ramach działań objętych zintegrowanym systemem zarządzania i kontroli zaliczyć trzeba uproszczenie działania krajowego systemu ewidencji producentów, jak również ewidencji gospodarstw rolnych oraz zasad prowadzenia ewidencji wniosków o przyznanie płatności. Nowe rozwiązania w tym zakresie dotyczyć mają grupy osób pozostających w związkach małżeńskich oraz współposiadaczy gospodarstw rolnych, którzy planują uczestniczyć w innych mechanizmach aniżeli płatności w obrębie systemów bezpośredniego wsparcia jak również płatności obszarowych w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich. Celem zmian ma być m. in. umożliwienie nadania odrębnego numeru identyfikacyjnego osobom pozostającym w związku małżeńskim. Celem takiego rozwiązania ma być uniemożliwienie dzielenia gospodarstw oraz nieuprawnionego korzystania z mechanizmów pomocowych.
Projektuje się obniżenie obciążeń administracyjnych względem uczestników funduszy promocji produktów rolno – spożywczych, co nastąpić ma w wyniku nowelizacji Ustawy z dnia 22 maja 2009 r. o funduszach promocji produktów rolno-spożywczych. W projekcie proponuje się odejście od wymogu posiadania przez uczestników funduszy promocji produktów rolno-spożywczych numeru identyfikacyjnego w ramach ewidencji producentów prowadzonej przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Ponadto, nie będzie konieczne dalsze ewidencjonowanie uczestników funduszy promocji wspomnianych produktów rolno-spożywczych w systemie ewidencji producentów, systemie ewidencji gospodarstw rolnych, jak również w systemie służącym ewidencji wniosków o przyznanie płatności. Ewidencja uczestników funduszy promocji zostanie powierzona Wewnętrznemu Rejestrowi Podmiotów, który funkcjonuje w strukturach Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa.
W treści Ustawy z dnia 5 lutego 2015 r. o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi proponuje w treści dotychczasowego art. 7 ust. 1 pkt. 1 zmienić treść przepisu statuującego jeden z warunków koniecznych do uzyskania płatności, co związane jest ze zmianami w treści Ustawy o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności. Jednym z warunków przyznania płatności bezpośrednich ma być nie posiadanie dowolnego numeru identyfikacyjnego przyznanego na podstawie dotychczasowych przepisów o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji wniosków o przyznanie płatności oraz ewidencji gospodarstw rolnych, ale posiadanie przez wnioskującego numeru, który może być stosowany przy ubieganiu się o płatności.
Ponadto, jak wskazano wprost w uzasadnieniu do projektu, mają zostać uproszczone i ujednolicone zasady stosowania zaliczek na poczet płatności bezpośrednich i działań obszarowych w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2014-2020 oraz zalesieniowych w ramach PROW 2007-2013. Dostosowane mają zostać również przepisy odnoszące się do pewnych działań, które miały miejsce w ramach zakończonego Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 200-7-2013. Co więcej, proponowane zmiany do treści Ustawy o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego mają umożliwić stosowanie zaliczek na poczet tzw. płatności bezpośrednich, jednocześnie nie uzależniając stosowania zaliczek od powstania okoliczności, które mogą spowodować trudności finansowe lub pogorszenie sytuacji finansowej znacznej liczby rolników. Proponuje się również zniesienie, zawartego w Ustawie o płatnościach upoważnienia ministra właściwego ds. rozwoju wsi (działającego w porozumieniu z ministrem właściwym ds. finansów publicznych) zakresu bądź też obszaru objętego wskazanymi okolicznościami.
Zmianie ulec ma również Ustawa o z dnia 25 czerwca 2009 r. o rolnictwie ekologicznym. Zgodnie z omawianym projektem, jednostki certyfikujące przekazywać będą Głównemu Inspektorowi oraz Prezesowi Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa wykaz producentów, o których mowa w Ustawie z dnia 18 grudnia 2003 r. o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności , którzy spełnili określone wymagania dotyczące produkcji ekologicznej zgodnie z przepisami dotyczącymi rolnictwa ekologicznego:
- do dnia 15 października każdego roku, wg. stanu na dzień 1 października tego roku, w przypadku tych producentów, dla których do dnia 1 października tego roku zakończyła się kontrola, wskazana w art. 65 Rozporządzenia Komisji (WE) nr 889/2008 z dnia 5 września 2008 r;
- do dnia 30 listopada każdego roku, według stanu na dzień 15 listopada tego roku – w przypadku pozostałych producentów.
Planuje się, że ustawa ma wejść w życie z dniem 1 października 2019 r.
